شخصیت یک واژه ی عام است که برای توصیف الگوهای بارز رفتاری فرد در پاسخ به تجارب درون ذهنی یا بیرونی فرد به کار می رود. این الگو ها پایدار و قابل پیش بینی هستند. اختلال شخصیت زمانی تشخیص داده می شود که اختلاف رفتار های های فرد فراتر از حد تغییرات مشاهده شده در اکثر مردم باشد و یا صفات شخصیتی غیر قابل انعطاف و ناسازگارانه بوده و سبب ایجاد اختلال عملکرد و درماندگی فرد شود .

اختلال شخصیت مرزی چیست ؟

بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مرز روان نژندی و روان‌پریشی قرار دارند و مشخصه آن‌ها ناپایداری حالت عاطفی، خلق، رفتار، روابط ابژه‌ای، و خودانگاره آن‌هاست. افراد مبتلا به این اختلال، خودانگاره (خودپنداره‌ی) بسیار بی‌ثباتی دارند، روابط میان‌فردی‌شان نیز بسیار بی‌ثبات است. آنان معمولاً سابقه‌ی روابط شدید، اما پرآشوب دارند که معمولاً آرمانی‌کردن مفرط دوستان یا معشوق‌ها را شامل می‌شود اما بعداً به‌سرخوردگی و ناامیدی می‌انجامد. این افراد مستعد تغییر ناگهانی و چشمگیر طرز نگرش خود نسبت به سایرین هستند و ممکن است به تناوب دیگران را حمایتگرانی نیکوکار یا تنبیه گرانی خشن ببینند .

میانگین شیوع اختلال شخصیت مرزی در جمعیت حدود 6/1 در صد تخمین زده می شود . اگرچه ممکن است تا9/5 درصد هم بالا رود .

ویژگی افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی :

1- روابط ناپایدار

این افراد ممکن است سریعاً علاقه شدیدی به یک فرد پیدا کنند و ناگهان از آن شخص متنفر شوند .
هر گونه جدایی و یا تغییر در برنامه مورد انتظار، می تواند یک واکنش شدید، احساس طرد، احساس پوچی  و انزوا را در بیمار مبتلا به اختلال شخصیت مرزی به وجود آورد . فرقی نمی‌کند این رابطه با مادر و پرستار و رفیق باشد یا رابطه‌ای عاشقانه. یک روز طرف مقابل را تا عرش بالا می‌برند و چنین شخصی برایشان می‌شود بهترین انسان روی کره‌ی زمین؛ دوست دارند تا می‌شود با او وقت بگذرانند، صمیمی شوند و حتی شاید همان اول آشنایی، او را در خصوصی‌ترین مسائل زندگی‌شان سهیم کنند. اما هنوز مدتی نگذشته که آسمان و زمین جابه‌جا می‌شوند: همان انسان بهشتی، در ذهن‌شان به بدترین، پست‌ترین و بی‌ارزش‌ترین آدم دنیا تبدبل می شود. چرا؟ چون در ذهن شخصیت مرزی، آن فرد به‌اندازه‌ی‌کافی برای او اهمیت قائل نشده، آن‌قدر که باید برایش مایه نگذاشته و خلاصه در کنارش نبوده است .

2- رفتار های پر خطر

بعضی افراد مرزی، افرادی تکانشی هستند؛ یعنی خیلی ناگهانی به ذهن‌شان خطور می‌کند که فلان کار را انجام بدهند و بلافاصله بدون فکرکردن، همان‌جا عملی‌اش می‌کنند. مثلا ممکن است در حین رانندگی وسط شهر،پا را بگذارند روی گاز و با سرعتِ جاده‌ی بین‌ شهری شروع کنند به ویراژ دادن وسط خیابان های کوچک شهر. بیشترِ کسانی که اختلال شخصیت مرزی دارند، حوصله‌شان خیلی زود سرمی‌رود. همین باعث می‌شود کارهای تکانشی‌شان از نوع خطرناک باشد تا ایجاد هیجان کند، مثلا همین رانندگی غیرعادی، مصرف مواد مخدر، قمار یا روابط جنسی پرخطر.

3- خشم بی جا

شرایط خارج از کنترل و یا ناچیز می توانند افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی را بسیار خشمگین کنند. برای مثال اگر والدین و یا همکاران برای مدت کوتاهی، به فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اعتنا نکنند، این فرد از احساس طرد و انزوا، بسیار خشمگین می شود.

4- آسیب رساندن به خود

فرد مبتلا به این اختلال می تواند دارای علائم خطرناکی باشد و مشکلاتی را در ارتباط با تصویر بدن خود و عزت نفس داشته باشند .افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی به خودشان صدمه می زنند، مثل بریدن بدن خود با چاقو. حتی ممکن است فکر خودکشی کنند، در این صورت باید فوراً به روانپزشک مراجعه کنند.

5- احساس پوچی

هنگامی که این افراد به یک چیز و یا کسی علاقه داشته باشند و آن چیز و یا آنکس از پیش آنها برود، احساس پوچی و انزوا می کنند و توانایی مقابله کردن با این احساس را ندارند. علائم اختلال شخصیت مرزی می تواند شامل احساس بی ارزشی، بی عشقی و پوچی باشد.

6- ترس از ترک شدن و یا تنها ماندن

خشم و ترس شدید در این افراد از تنها ماندن سرچشمه می گیرد. این افراد حتی اگر تجسم کنند که تنها هستند، دچار ترس و عصبانیت می شوند. ترس از تنها بودن، یک مشکل جدی در روابط خانوادگی ایجاد می کند. هرکدام از ما ترس‌هایی داریم که آنها را در گوشه‌ای امن، ته ته قلبمان قایم کرده و خروار خروار خاک رویش ریخته‌ایم تا یادشان نیفتیم. شخصیت‌های مرزی هم ترس بزرگی دارند و آن این است که نکند یک‌ وقت عزیزانشان آنها را تنها بگذارند.

7- زیاده روی در مصرف الکل و مشروبات الکلی

چگونه می توان به افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی کمک نمود؟

چندین روش برای درمان این اختلال وجود دارد:

دارو درمانی شامل: داروهای ثابت کننده خلق و خو، داروهای ضدجنون و ضد افسردگی می توانند این علائم را کنترل کنند.

 روش های مختلف مشاوره و درمان شامل روان درمانی و یک درمان جدید که به نام رفتار دیالیتیکی خوانده می شود نیز می تواند برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت مفید باشد و بیماری آنها را کنترل کند. درمان های گروهی نیز می تواند باعث شود افراد رفتارهای خوب را جایگزین رفتارهای بد کنند و به همسالان و دیگر بیماران نیز این کار را یاد دهند.